“Oh jeetje, wat erg”, hoor ik degene voor me zeggen. “Herkent ze je nog wel?” De goedbedoelde maar helaas veel voorkomende vraag laat zoals altijd m’n nekharen overeind staan. “Nou, niet zo”, is mijn antwoord negen van de tien keer. Toch moet ik me telkens weer inhouden om er niet met overslaande stem achteraan te gillen: “maar dat maakt toch ook helemaal niet uit!”

Ik kan het ze eigenlijk niet kwalijk nemen dat ze deze vraag stellen. Toch vind ik dat ‘het nog herkennen van familieleden of niet’ te vaak als maatstaf wordt genomen bij Alzheimer. Alsof iemand pas echt goed in de war is wanneer hij of zij geen naasten meer herkent. En wanneer je je familie nog herkent, dan zal het allemaal wel meevallen. Lieve mensen dit is dus niet zo! Er komt zoveel meer kijken bij de ziekte dan je denkt.

Dementie in Nederland

Van alle mensen in Nederland, heeft of krijgt twintig procent een vorm van dementie. De kans op dementie is bij vrouwen groter dan bij mannen: zo’n een op de drie vrouwen kan dementie krijgen. En daarnaast geldt dat hoe ouder je bent, hoe groter de kans is op dementie. Van mensen boven de negentig jaar, heeft zo’n veertig procent van de Nederlandse bevolking een bepaalde vorm van dementie. Ons land heeft momenteel meer dan 270.000 mensen die lijden aan dementie. En door de snelle vergrijzing en het feit dat de mens steeds ouder wordt, blijft dit alleen nog maar groeien. Naar schatting zullen in 2040 meer dan een half miljoen mensen lijden aan dementie.

Wat Alzheimer met een mens doet

Wat veel mensen denken is dat mensen met Alzheimer enkel last hebben van geheugenproblemen. Dit is alleen nog maar het begin van de ziekte. Mensen komen steeds minder uit hun woorden. Het karakter en gedrag, maar ook eetlust veranderen volledig. Dagelijkse handelingen kunnen niet meer worden uitgevoerd.
Het is dus niet alleen kwestie van mensen herkennen of dingen weten te onthouden. Alzheimer kan uiteindelijk zelfs organen verzwakken en/of aantasten. De ziekte kan slikken moeilijk maken en ervoor zorgen dat iemand veel afvalt, ondanks dat diegene goed eet. Vaak overlijden mensen met Alzheimer doordat ze ten val komen of een luchtwegontsteking oplopen. Iemand waarbij Alzheimer is geconstateerd, leeft vaak niet langer dan 8 of 10 jaar.

Leeftijd en Factoren

Alzheimer of andere vormen van dementie hoeven niet per se op te treden als iemand oud is. Ook op jonge leeftijd kan het voor komen (tussen de 40 en 65 jaar).
Er spelen erfelijke factoren, maar ook risicofactoren mee die bepalen of je vatbaar bent voor dementie. Van alle risicofactoren staat ‘Roken’ of nummer 1. ‘Ongezond gewicht’ en ‘Te weinig beweging’ staan er recht onder. Ook het hebben van te weinig sociale en mentale activiteiten, een hoge bloeddruk, suikerziekte of lijden aan een depressie spelen mee als factor.

Naasten

Voor naasten is het vreselijk om hun familielid of vriend zo achteruit te zien gaan. Voor hen voelt het alsof ze afscheid nemen van iemand die nog leeft. Constant veranderend gedrag en woede uitbarstingen kan het moeilijk maken om de persoon nog langer thuis te laten wonen. Daarnaast kan iemand met Alzheimer proberen weg te lopen of ’s nachts gaan rondspoken op straat of door het huis. Je vindt voorwerpen op plaatsen waar je ze niet verwacht en moet diegene constant in de gaten houden.

Ondanks dat Alzheimer en dementie onderwerpen zijn die steeds vaker ter sprake komen, blijft het moeilijk voor mensen om zich situaties in te beelden. Dit is ook een van de redenen waarom mensen me steeds diezelfde vraag blijven stellen: “Herkent ze je nog?”
De reden waarom ik geïrriteerd raak van deze vraag is omdat dit voor mij helemaal niet belangrijk is. Of ik herkend word is voor mij helemaal geen prioriteit. Ik wil dat mijn familielid tot en met de laatste uren van het leven nog plezier heeft. Ik wil tot het laatste moment nog positieve herinneringen maken, of ik nou nog herkend word, of niet.

Alzheimer is een pijnlijke ziekte, maar we moeten er het beste van maken en maar hopen dat er snel een goed werkend medicijn op de markt komt. Het enige wat ik kan doen is m’n familie bijstaan en hopen dat steeds meer mensen de ziekte gaan begrijpen. Dan hoef ik niet meer de vraag te beantwoorden of ik herkend word of niet.

P.S: zelfs door niet dementeren de mensen wordt ik niet herkend omdat ik m’n haar zo veel verander. 

Bron: Alzheimer-Nederland.nl

Eerdere posts waar dit onderwerp voorbij komt:
Hoe door twee sokken mijn oogpunt veranderde
Gedicht: Je bent jezelf niet meer
(Onnodig) boos op God